In november 1999 organiseerde Arctic Peoples Alert tijdens de manifestatie Podium Groenland in het Museon in Den Haag een debat over toerisme op Groenland. Het begrip duurzaamheid speelde tijdens het debat een belangrijke rol. Maar wat is nu precies duurzaam toerisme? Duurzaam toerisme moet bijdragen aan de lokale economie en cultuur en geen negatieve invloed hebben op de natuurlijke omgeving. Een mooi streven, maar is het in praktijk ook haalbaar?

Als we naar de cijfers van de laatste jaren kijken dan kunnen we constateren dat het toerisme inmiddels tot de grootste industrie ter wereld is uitgegroeid. Naast deze absolute groei zien we ook een verschuiving naar steeds meer avontuurlijke reizen naar 'exotische' bestemmingen, zoals bijvoorbeeld de Arctis. Dit merken ook Groenland en andere arctische bestemmingen. Zo mocht Groenland in 1999 bijvoorbeeld zo'n 23.000 toeristen verwelkomen op een totale bevolking van ongeveer 60.000! Het leidt geen twijfel dat het toerisme veel kansen biedt voor een ontmoeting van culturen en economische groei voor de Groenlanders. In dit kader werd dan ook de volgende stelling geponeerd: Toerisme zou de culturele diversiteit moeten verrijken.
De Groenlander Finn Lynge kan zich volledig vinden in deze stelling. Hij ziet dan ook veel kansen voor het toerisme op Groenland. Groenland heeft in principe te maken met twee uiterste typen toerist: de rugzak- en de cruisetoerist. Het Groenlandse beleid is er in principe op gericht om beide te vermijden, aldus Lynge. Waar Groenland daadwerkelijk naar op zoek is, is de zogenaamde hoteltoerist. Deze toerist verblijft in veel gevallen voor langere tijd in het land en draagt daarnaast ook bij aan de lokale economie. Daardoor zijn er mogelijkheden om in aanraking met de lokale cultuur te komen. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het serveren van lokale specialiteiten in de hotels, zoals zeehonden- en walvisvlees. Zoals al aangegeven is er nog een reden om de groei van hoteltoeristen te stimuleren en dat is hun bijdrage aan de lokale economie of simpelweg: geld. De hoteltoerist brengt geld in het Groenlandse laatje en daar draait het toerisme toch uiteindelijk om. Lynge ziet het aantal hotels in Groenland dan ook graag groeien en streeft hierbij naar een duidelijke indeling met sterren.

Anne-Marie Mikkelsen van het Deense Wereld Natuur Fonds merkte op dat: deze toeristen bovendien ook een groep zijn die vanuit ecologisch oogpunt goed te beheersen is. De hoteltoerist lijkt dus het type toerist waar Groenland zich op moet richten, maar hoe is de praktijk?

Frieda van Essen van de Nederlandse toeroperator Beluga Adventures heeft vanuit de dagelijkse praktijk te maken met de uitdagingen en problemen van het toerisme op Groenland. Zoals het arctische dieren- en plantenleven zich heeft ingesteld op een kort (groei)seizoen heeft ook het arctisch toerisme te maken met een relatief kort hoogseizoen. Meer hotels bouwen is wellicht wenselijk, maar alleen dan wanneer je die ook tijdens het laagseizoen kunt vullen. Je zult dus mensen moeten gaan enthousiasmeren om ook in het laagseizoen naar Groenland te reizen, wil je het bouwen van meer hotels kunnen verantwoorden. Naast dit seizoensprobleem, hebben we op Groenland te maken met monopolieposities van de luchtvaartmaatschappijen SAS en Greenland Air die tot hoge prijzen leiden. Hier komt nog bij dat Greenland Air staatseigendom is en dat het transport in Groenland erg kostbaar is. Bovendien heeft het vliegverkeer in Groenland ook een duidelijke openbaar-vervoersfunctie. In combinatie met het korte hoogseizoen leidt de daaruit voortvloeiende beperkte beschikbaarheid van vluchtplaatsen tot hoge prijzen.
Een ander belangrijk aspect van het toerisme in Groenland is de wenselijkheid van nauwe samenwerking met lokale Groenlandse agenten. De buitenlandse toeroperator dient slechts als tussenpersoon te fungeren, zodat niet al het geld wegvloeit naar de grote buitenlandse toeroperators.

Zo blijkt uit het debat dat men met betrekking tot het toerisme op Groenland wel achter het principe van duurzaam toerisme staat, maar dat de invulling hiervan nog heel wat haken en ogen kent. Hier ligt een grote uitdaging voor de Groenlanders.