Impact klimaatverandering op rendieren

Jan van Boeckel

De opwarming van de aarde heeft een hinderlijk gevolg voor rendieren, kariboes en elanden in de permafrostgebieden in de Arctis. Wanneer de regenval op sneeuw toeneemt, kan zich een ijskorst vormen die deze dieren voor grote problemen stelt. Ze kunnen de ijsplak niet breken om bij het voedsel te komen, waardoor er een toenemend aantal dieren sterft.

Onderzoekers van de universiteit van Washington in Seattle hebben aan de hand van weergegevens en bodemmonsters bestudeerd hoe het ijs wordt gevormd. Het regenwater sijpelt door de sneeuw en bevriest vervolgens op de koude permafrostbodem. Sterke zuidelijke winden, stormen en het binnenstromen van warme lucht verhogen allemaal de kans op regen- in plaats van sneeuwbuien. Dit weerpatroon wordt Noord-Atlantische oscillatie genoemd. De onderzoekers voorspellen dat tegen het jaar 2080 veertig procent meer landoppervlak door dit weerfenomeen zal worden getroffen, waardoor de biotoop die er voor de rendieren overblijft nog kleiner wordt dan die al is.

Snowchange

Tussen 22 en 25 februari 2003 vond in Moermansk, in Noord-Rusland, de conferentie Snowchange 2003 plaats. Inheemse vertegenwoordigers uit het noordpoolgebied spraken over de gevolgen van klimaatverandering. In de slotverklaring refereren de inheemse gasten ook aan dit nieuwe verschijnsel: "Zoals arctische volken al sinds mensenheugenis hebben laten zien, vereist het leven in het Noorden veel flexibiliteit (…) De wereld bevindt zich in een spiraal van verandering en onzekerheid. De deelnemers aan Snowchange 2003 (…) hebben met elkaar verhalen uitgewisseld over gemeenschappelijke ervaringen. Temperaturen zijn gestegen en het weer is onvoorspelbaar; het zee-ijs is dunner en bovendien bevriest het later in de herfst en smelt het eerder in de lente. Winterregens creëren dikke lagen ijs op de toendra. Soorten die de basis vormen voor onze traditionele levensstijl - walvissen, zeehonden, rendieren en vele vogels - worden steeds meer bedreigd door klimaatverandering. We bezitten de Aarde niet, we hebben haar slechts in bruikleen van toekomstige generaties."

http://www.snowchange.org