De Innu op weg naar het nieuwe millennium
Het is alweer anderhalf jaar geleden dat de laatste Innu-Informatiekrant werd uitgegeven en plaatsmaakte voor Arctica. In dit laatste nummer werd gekeken hoe de activiteiten van de Innu Steungroep op een zinvolle wijze konden worden voortgezet. Inmiddels is duidelijk dat Arctic Peoples Alert en Arctica waardige opvolgers zijn geworden. Maar, zo konden wij destijds lezen: de Innu (-Indianen) en hun belangen zullen altijd een streepje voor hebben en u zult zeker over hun blijven horen. Tot nu toe is het stil geweest rond het volk die jarenlang in het middelpunt van onze aandacht stond. Het is tijd daar verandering in te brengen, want er is veel gebeurd in de tussenliggende periode.
Mijnbouw in Voisey's Bay
In 1993 ontdekte de mijnbouwonderneming Diamond Fields grote hoeveelheden nikkel, koper en kobalt in een gebied bij Voisey's Bay, ofwel Kauipuskats in de Innu taal. Een complete nickel-rush ontstond. Verspreid over een gebied van ongeveer 60.000 km² werden in snel tempo maar liefst 280.000 mijnbouwclaims gelegd. In 1996 werd Diamond Fields overgenomen door het bedrijf Inco, voor een recordbedrag van 4,3 biljoen Canadese dollars. Inco is een van 's werelds grootste producenten van nikkel, een essentieel ingrediënt van roestvrij staal. In reactie hierop besloot de Innu Nation in november 1995 een Task Force on Mining Activities op te zetten. Deze Task Force heeft gepeild hoe de Innu tegenover de mijnbouw stonden. De uitkomst was een rapport met 24 aanbevelingen aan de mijnbouwindustrie en de overheid. Hen wordt gevraagd nauw met de Innu samen te werken en hen tijdige, juiste en volledige informatie te verschaffen.
De president van Newfoundland en Labrador, Brian Tobin, stelde voorwaarden aan de ontwikkelingen in Voisey's Bay: hij wilde dat de nikkel wordt verwerkt in een nieuw te bouwen fabriek binnen de provincie. In dit geval op het eiland Newfoundland. De Innu hebben de ontwikkelingen in Voisey's Bay weten te vertragen door te eisen als een volwaardige partner in de onderhandelingen te worden beschouwd. Net als met het laagvliegen werd een Milieu Effect Rapportage gevraagd. Deze MER werd in juni 1998 afgerond. De aanbevelingen naar aanleidingen van deze MER worden in het voorjaar van 1999 verwacht.
Eind 1998 echter zakte de prijs van nikkel naar een dramatisch dieptepunt. Door nieuwe vondsten van nikkel in Australië en een ingestorte financiële markt in Azië, verwacht men niet dat de internationale markt voor nikkel snel zal aantrekken, zodat de prijzen in de nabije toekomst laag zullen blijven. Voorlopig zijn de ontwikkelingen in Voisey's Bay stopgezet. Ondertussen probeert Inco nieuwe toepassingen voor nikkel te ontwikkelen, zoals het gebruik van nikkel in golfclubs, tennisrackets, elektronische apparatuur, laptop-computers en elektronische voertuigen.
Innu Nation
In augustus 1998 stemde 62% van de Innu in Utshimassit (Davis Inlet) voor een wetsvoorstel van de Stamraad om het dorp geheel alcoholvrij te maken. De opkomst was echter laag: maar 56%. Utshimassit kampt met ernstige problemen. Alcoholisme, benzinesnuiven en andere verslavingen ontwrichten al jaren de gemeenschap. Ondertussen is bekend geworden dat er in het jaar 2000 in Sheshatshit een behandelingscentrum voor verslaafde (benzinesnuivende) inheemse jongeren zal komen. Dit centrum moet een trefpunt worden voor verslaafden in heel oost-Canada. Er zijn soortgelijke centra in andere delen van Canada.
In november 1998 werden er in Sheshatshit en Utshimassit verkiezingen gehouden voor de post van president van Innu Nation. Jarenlang is deze post bekleed door Peter Penashue. Hij was wederom kandidaat maar werd verslagen door David Nuk. In februari 1999 hebben de Innu 352 miljoen Canadese dollars toegezegd gekregen voor de verdere ontwikkeling van het zelfbestuur, de woningbouw, het onderwijs, de welzijns- en gezondheidszorg.
Hydro-elektrische projecten in de Churchill-rivier
In maart 1998 brachten de provinciale regeringen van Newfoundland en Québec plannen naar buiten voor een grootschalig hydro-elektrisch project in de Churchill-rivier, de grootste rivier van Labrador. Een soortgelijk project werd verricht in de jaren '70 bij Churchill Falls. Het omliggende land rond het noordelijke deel van de Churchill-rivier kwam toen onder water te staan en waardoor het Smallwood Reservoir ontstond. Dit gebied vormde een integraal deel van het jachtgebied van de Innu. De nieuwe dam zou een gebied van 122 km² onder water zetten zodat wederom een groot, controleerbaar, reservoir ontstaat. Het project voorziet tevens in het omleiden van twee grote andere rivieren, waardoor nog eens 1000 km² extra onder water komt te staan. De op te wekken elektriciteit zal grotendeels verkocht worden aan de VS.
De Innu maken ernstige bezwaren tegen het voorgenomen projecten. Zij zijn tot nu toe niet gehoord over deze voorstellen en willen worden erkend als partij in de onderhandelingen. Het project zal voor het grootste deel worden uitgevoerd op land dat de Innu beschouwen als hun grondgebied. Niet alleen zijn zij bang dat het project grote nadelige gevolgen voor het milieu zal hebben. Zij vrezen tevens hun aanspraken op hun grondgebied kwijt te raken. Daarnaast verwachten de Innu dat de aanleg van extra wegen een stimulans zal vormen voor grootschalige houtkap in het gebied. Mega-projecten zoals dit komen in Canada aan steeds meer kritiek bloot te staan, vanwege de hoge kosten, de lage opbrengsten, en de desastreuze gevolgen die ze vaak meebrengen voor ecosystemen en lokale bevolkingsgroepen. De huidige trend lijkt veeleer het afbreken van grote dammen te zijn - niet het bouwen ervan. De Innu eisen wederom een Milieu Effect Rapportage voor het project.
Als gebaar van goede wil hebben de Innu de afgelopen zomer meegedaan aan een milieukundig vooronderzoek in het voorgestelde gebied, alsmede aan een archeologisch onderzoek. Dit leidde tot de vondst van een plek met voorwerpen die naar schatting 4.000 jaar oud zijn.
Landclaims
In januari van dit jaar besloot de Innu Nation niet langer mee te praten over de ontwikkelingen bij Voisey's Bay of Churchill Falls, totdat er nu eindelijk vorderingen zouden worden gemaakt met de onderhandelingen over landclaims. De Innu zijn al twintig jaar bezig met deze onderhandelingen, die telkens afzonderlijk van andere onderhandelingen moeten worden gevoerd. Volgens David Nuk wordt het tijd dat zijn volk eens resultaat te zien krijgt in plaats van dat men iedere keer weer het onderspit moet delven in de verdeling van de opbrengsten van grootschalige projecten die, per slot van rekening, plaatsvinden op grondgebied van de Innu.
De Labrador Inuit hebben in januari van dit jaar een principe-akkoord bereikt over hun landclaims. De Inuit krijgen 15.800 km² van Labrador onder hun beheer en medezeggenschap over een gebied van 56.000 km² dat Labrador Settlement Area zal gaan heten. Er zijn afspraken gemaakt om binnen dit gebied het zogeheten Torngat Mountains National Park op te richten. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over verdeling van de opbrengsten uit de mijnbouw en olie- en gaswinning.
De Innu willen het beheer krijgen over ongeveer 25.000 km² van Labrador, een gebied dat Innu Land moet gaat heten. Daarnaast willen zij dat de Canadese en Newfoundlandse regeringen hun medezeggenschap verlenen over nog eens 30.000 km² land. Binnen deze gebieden willen de Innu het Mealy Mountain National Park oprichten en het Lac Joseph-Atikonak Ecological Reserve bij wet geformaliseerd zien. Daarnaast willen zij ook bescherming van enkele andere waardevolle natuurgebieden.
De verwachting is dat in het jaar 2000 ongeveer eenderde van het landoppervlak van Canada wettelijk zal toebehoren aan inheemse volken.
Laagvliegen
Door de ontwikkelingen rond Voisey's Bay en Churchill komt er relatief weinig nieuws door over het laagvliegen van de luchtmachten van Engeland, Duitsland en Nederland in Canada. Met het ondersteunen van het Innu-verzet tegen deze militaire oefeningen boven hun grondgebied begonnen onze werkzaamheden indertijd. Dat we niet veel vernemen over de oefeningen is niet verwonderlijk als je kijkt naar de grootschaligheid en het tempo van andere ontwikkelingen waarmee de Innu zich belaagd zien. Niettemin komt er af en toe een klein berichtje door. Zo werd in januari van dit jaar bekend dat er deze zomer minder vluchten zullen zijn ten opzichte van vorig jaar, simpelweg omdat veel landen de hoge kosten niet meer kunnen dragen. Misschien prijst het laagvliegen zichzelf tenslotte nog uit de markt.
Houtkap en Wegenbouw
De Innu Nation is in het najaar van 1998 een pilot-samenwerkingsproject aangegaan met de bosbouwmaatschappij Labrador Timber Products. In dit pilot-project, aan de rand van Grand Lake road, nabij Melville Lake, wordt getracht om de bomen op een meer milieuvriendelijke wijze te kappen. Dit houdt onder meer in dat er geen grote lege vlakten (`clearcuts') meer ontstaan en minimaal eenvijfde van de volwassen bomen blijft staan. In gebieden waar op deze manier wordt gekapt komen nieuwe bomen eerder op dan op plaatsen waar alle bomen gekapt zijn. Bovendien kunnen er meer planten en dieren overleven.
Al jaren tracht men de Labrador Highway te verbeteren en uit te breiden. Van deze weg zijn op dit moment nog maar enkele delen voltooid, zoals het stuk tussen Labrador City en Happy Valley-Goose Bay. In november werden er afspraken gemaakt over verdere samenwerking tussen de provincies Quebec en Newfoundland over wat uiteindelijk de Trans Québec Labrador Highway moet gaan worden met verbindingen van Québec tot aan de kust. Hoewel veel inwoners van Labrador uitzien naar de economische voordelen die de weg met zich mee zal brengen, bestaat er ook reden voor een kritische kanttekening. Zo is een deel van de weg gepland door het gebied dat al jaren op de nominatie staat om het Mealy Mountain National Park te gaan worden. In deze regio bevindt zich onder meer de bedreigde Mealy Mountain kariboe kudde.
De Innu beschouwen zichzelf niet als verklaarde tegenstanders van economische ontwikkeling. Als die op hun grondgebied plaatsvindt, stellen zij daarbij wel als voorwaarde dat hun rechten en levenswijze worden gerespecteerd en het milieu adequaat wordt beschermd. De Innu hebben te maken met laagvliegen, houtkap, hydro-elektrische projecten en wegenbouw. De cumulatieve effecten van al deze ontwikkelingen moeten niet worden onderschat. De Innu-maatschappij en -cultuur staan voortdurend onder grote druk - zowel van buitenaf, als van binnenuit. We moeten immers niet vergeten dat het hier gaat om een ernstig ontwrichte gemeenschap met vele sociale problemen. In het licht van de recente geschiedenis kan men niet anders dan bewondering hebben voor het grote doorzettingsvermogen van dit kleine volk daar in het koude noordoosten van Canada.
Innu bezoek
Een delegatie van Innu Nation en International Campaign for the Innu and the Earth (ICIE) zullen van 11 t/m 15 mei 1999 deelnemen aan de conferentie Hague Appeal for peace Civil Society in het Haagse Congresgebouw en een workshop houden.
Website
Wie op de hoogte wil blijven van het laatste nieuws over de Innu kan daarvoor terecht op de eigen website van de Innu Nation: http://www.innu.ca
Drs Mirjam Niemans