Woensdag 7 Mei 2003
- Zuidhorn. Gewekt door knerpende, schavende en krakende geluiden
toezien hoe twee Russische reisgidsen in allerijl hun tent afbreken
terwijl het onderliggende ijs langzaam scheurt en wordt opgeslokt door
water. Dat overkwam Zuidhorner Ruud Rietveld tijdens zijn verblijf op
Arctica (de Noordpool), waarvan hij vorige week terugkwam. Hij zal het
niet glad vergeten, net als de veelal vreemde types die hij in dit koude
oord tegenkwam. Voor pinguïns ga je naar de Zuidpool, maar voor echt
'rare vogels' ga je naar de Noordpool.
Het zijn juist de dingen eromheen die Rietveld het meest verbaasden op
zijn tocht die via Moskou - Moermansk en Spitsbergen naar de pool
voerde.
Een Russische schone die het bij een missverkiezing tot de tweede plaats
heeft geschopt en dat moet bekopen met een reis naar een ijsbasis.
Parachutisten die vanuit een helikopter hun sprong wagen in de witte
wereld waarvan één met een snowboard. En een Australiër die een frisse
duik neemt, maar na drie minuten is bekeerd. Rietveld heeft ze allemaal
ontmoet.
Niettemin maakte ook de reis zelf indruk en niet in de laatste plaats op
zijn eigen lichaam. De Zuidhorner legde - in een reisgezelschap dat
verder bestond uit vier Duitsers, een Zwitser een Litouwer en een
Luxemburger - de laatste 120 kilometer namelijk langlaufend af. "Je
lichaam verbrandt tijdens zo'n reis circa vijfduizend calorieën per
dag", verzekert Rietveld die dat dagelijks aanvulde met een soort
Russische Brinta, worstjes en macaroni.
Onderweg werd er weinig gepraat en was het uitzicht door de vele
drukwallen die in het open water drijven zeer beperkt. "De horizon is
voor je gevoel heel dichtbij . Het uitzicht op het Groninger land is
weidser", aldus de poolreiziger die een eenzame leegte had verwacht.
Ondanks een gebrek aan landschappelijke variatie is het zaak om alert te
blijven. Voortdurend is het ijs in beweging en soms zonder dat je beseft
welke kant het opdrijft. Waterstromen, windrichting en eb en vloed
bepalen welke kant de massa opgaat. Sneeuwlagen bedekken op veel plekken
de scheuren in het ijs, dat plaatselijk hard is en elders meer in
aanmerking komt voor de kwalificatie 'witte brei'.
Kortom, niets is wat het lijkt, zoals duidelijk werd toen de expediteurs
ruw werden gestoord in hun slaap. Rietveld: "Met twintig graden onder
nul als een haas je tent uit moeten, is echt geen pretje. We mogen van
geluk spreken dat het ijs scheurde op de plek waar de Russische
reisgidsen bivakkeerden, want de anderen waren zeker in paniek geraakt
als het hen was gebeurd."
Verder maakte het bericht dat één van de reisgidsen van de basis kreeg
dat er op veertig kilometer afstand een ijsbeer was gesignaleerd het
gezelschap extra waakzaam.
Deze nieuwsgierige roofdieren kunnen namelijk tientallen kilometers per
dag afleggen en ruiken hun prooi op grote afstand. Omgekeerd betekent
alleen de lichaamsgeur van de beer al een aanslag op je gezondheid, maar
Rietveld heeft gelukkig niets verdachts geroken.
De laatste 'riskante' onderneming wachtte op Spitsbergen waar een
Russisch vliegtuig de avonturiers, andere reizigers en ingevlogen bobo's
oppikte.
"Een aantal mensen moest staan en moest voor het opstijgen naar de
cockpit voor een betere gewichtsverdeling", lacht Rietveld, die
opgelucht was toen de piloot het gevaarte veilig in de lucht had
gekregen. Gelegenheid om voor de luchtacrobaat te klappen zonder andere
passagiers te raken was er bijna niet. Eenmaal terug in het uitgestrekte
Groninger land heeft de Zuidhorner weer de ruimte.
Christiaan Schutte
(c) Dagblad van het noorden 2003 alle rechten voorbehouden